تغییر نام خلیج فارس در osm - روایت ابراهیم نجاتی

این ماجرا از اوایل یا اواسط اردیبهشت شروع شد. تا پیش از این زمان نام خلیج فارس در نقشه اوپن‌استریت‌مپ، خلیج فارس بود. یعنی در برچسب name، این نام درج شده بود. اما برچسب name چیست؟ هر عارضه‌ای در OSM می‌تونه چندین برچسب داشته داشد. این برچسب‌ها اطلاعات مختلفی از آن عارضه را در خود ذخیره می‌کنند. یکی از این برچسب‌ها name است که اسم آن عارضه رو نشان می‌دهد. البته ما بچسب‌های دیرگی هم برای نام داریم که مثلا مشخص می‌کنند نام آن عارضه در زبان‌های دیگر چیست و یا اگر آن عارضه دارای نام‌های دیگری است می‌توان از برچسب‌هایی برای ذخیره‌شان استفاده کرد. همچنین برچسب‌هایی برای ذخیره نام‌های محلی یا تاریخی وجود دارد و عارضه خلیج فارس هم از این برچسب‌ها داشت.

ماجرا این گونه بود که چند ماه یک بار، یک نفر می‌آمد و نام خلیج فارس را می‌کرد خلیج عربی و این تغییر به سرع اصلاح می‌شد. هم تیم DWG (کارگروه داده) در بنیاد درستش می‌کرد هم این که ما خودمان می‌توانستیم درستش کنیم. حساب کاربر خاطی هم به دلیل انجام ویرایش مهم بدون اطلاع و بحث قبلی مسدود می‌شد.

اما مشکل از زمانی شروع شد که این عارضه اسمش عوض شد به خلیج عربی و یک نفر از اعضای خود OSM ایران آمد و نه تنها این تغییر را برگرداند، بلکه یه سری تغییرات دیگری در داخل کشور عربستان اعمال کرد. این تغییرات عمدتا حذف مکان‌های مختلفی بودند. هرکسی این ویرایش را ببیند برایش واضح است که این کار، یک اقدام خراب‌کارانه بده است که مثلا شخصی بیاید و هزار راه را پاک کند. این تغییرات به سرعت برگردانده شد و این بار ما برگشتیم به آن تغییر غلط که خلیج عربی بود. تیم DWG نمی‌دانست که واقعا جریان از چه قرار است. از این جا به بعد بود که به نوعی با یک حالت قفل شدگی مواجهیم. در این جا منظورم از قفل شدگی، قفل فنی نیست که کسی نتواند ویرایش کند. بلکه هر تغییری تا زمانی که این موضوع تعیین تکلیف نشده باشد، بازگردانده خواهد شد.

در نتیجه به مدت یک ماه نام خلیج عربی روی این عارضه ماند و کسی هم کاری درباره‌اش نکرد. لازم است این را بگویم که همین تابل OSM الان توسط بیش از هفتاد شرکت در ایران (مثل همراه اول که این روزها مطرح شده است یا ایرانسل یا خیلی از شرکت‌های دیگر) در حال استفاده و نمایش داده شدن است. یعنی از همان اواسط اردیبهشت تا الان این همه شرکت داشتند همین را نشان می‌دادند و این موضوع، به هیچ عنوان موضوع جدیدی نیست.

پس از این ماچرا کاری که من کردم این بود که اول خرداد اومدم یه فهرست جدید در فهرست پستی OSM باز کردم؛ یعنی جایی که باید در مورد آن صحبت کنیم. و این را از همان جایی فهمیدم که در متن همان تغییر نوشته و گفته شده بود که اگر کسی می‌خواد درمورد این موضوع صحبتی کند بیاید در فهرست پستی که تکلیف روشن شود و ما بتوانیم کاری انجام بدهیم. همان زمان هم در گروه OSM ایران این را فرستادم که اگر کسی می‌خواهد در مورد این موضوع نظری بدهد، بیاید این کار را انجام بدهیم؛ که آقای آهنگرها بعدا آمد و پیوست.

واقعیت این است که از همان زمان تا کنون یعنی از خرداد تا همین الان در فهرست پستی به یک نظر جمعی نرسیده‌ایم و موضوع در همان نقطه‌ای که بوده متوقف است. و از آن‌جا که از نظر بنیاد OSM تکلیف مشخص نشده و ما به یک نظر جمعی مورد قبول جامعه ایران و جامعه عرب زبان نرسیده‌ایم، کسی نمی‌تواند تغییری در نقشه اعمال کند.

حالا یه سری پیشنهاداتی در فهرست پستی مطرح شده است که به اختصار به آن‌ها اشاره می‌کنم:

1. نام، خلیج فارس باشد.
2. تمام برچسب‌های دیگر مانند اسم اصلی، اسم فرعی، اسم در زبان‌های دیگر نگه داشته شود اما برچسب name پاک شود تا روی نقشه چیزی نمایش داده نشود.
3. هم خلیج فارس و هم خلیج عربی هردو در برچسب name قرار بگیرند و در نقشه نمایش داده شوند. یعنی نام این عارضه بشود مثلا «خلیج فارس / خلیج عربی»
4. نام، خلیج عربی باشد.

در فهرست پستی در مورد این پیشنهادها صحبت کردیم. چیزی که من از همان اول گفتم این بود که یا باید نام این عارضه خلیج فارس باشد یا اگر می‌خواهیم این بحث را به یک جایی برسانیم، برچسب name را کلا حذف کنیم. ولی این پیشنهاد از سوی جامعه عرب زبان پذیرفته نشد و هنوز که هنوزه به یک اجماع نرسیده‌ایم.

و الان حقیقتا نمی‌دانم که چه کاری می‌توان کرد. من در این مدت تمام چیزی که می‌دانستم و می‌توانستم را گفته‌ام و انجام داده‌ام. بااینکه خودم فکر می‌کنم فرد مناسبی برای پیگیری این موضوع نیستم اما هر چه که می‌توانستم را انجام دادم. و نظر شخصی من این است که اگر قرار است اتفاقی برای این موضوع رخ دهد لازم است افراد جدیدی که دانش تاریخی و سیاسی بیشتری دارند بیاند و روی این موضوع حرف بزنند و کار کنند. و پیگیری این موضوع برای کسی که سوادش را داشه باشد کار چندان سختی هم نیست.

این مطلب، متن پیاده شده از صحبت‌های ابراهیم نجاتی در جلسه عمومی گروه تلگرامی اوپن‌استریت‌مپ ایران است که در تاریخ پنج‌شنبه ۱۸ آذر ۱۴۰۰ بیان شده است.